درمان سریع و خانگی آفت دهان

آفت دهان یکی از مشکلات رایجی است که می ‌تواند باعث درد و ناراحتی زیادی شود. این زخم ‌ها معمولاً در داخل دهان، لثه ‌ها، زبان یا لب ‌ها ظاهر می‌شوند و می‌توانند خوردن و صحبت کردن را دشوار کنند. عوامل مختلفی مانند استرس، کمبود ویتامین ‌ها، تغییرات هورمونی و حتی آسیب‌ های فیزیکی می‌توانند به ایجاد آفت دهان بیانجامند. در این مقاله از مجله دندان تو، دلایل رایج بروز آفت دهان را بررسی کرده و به روش ‌های درمانی مختلف می‌پردازیم. همچنین به درمان ‌های خانگی آفت دهان، بهترین دارو ها برای آفت دهان و دهان‌ شویه‌ های طبیعی که می‌توانند در کاهش درد و تسریع بهبودی مؤثر باشند، اشاره خواهیم کرد.   یکی از مهم ‌ترین عوامل پیشگیری از آفت دهان، حفظ سلامت دهان و دندان است. مراقبت‌های روزانه، رعایت بهداشت و تغذیه مناسب می‌توانند در کاهش احتمال بروز این مشکل نقش داشته باشند. اگر شما هم با آفت دهان دست ‌و پنجه نرم می‌کنید و یا به دنبال راه‌ هایی برای جلوگیری از آن هستید، ادامه مطلب را دنبال کنید تا با بهترین روش ‌ها و نکات مفید برای حفظ سلامت دهان و دندان ‌های خود آشنا شوید.    

چه چیزهایی باعث آفت دهان میشود

آفت دهان یکی از مشکلات رایج دهانی است که می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. این زخم ‌های دردناک ممکن است در مناطق مختلفی از دهان مانند لثه‌ ها، زبان، لب‌ ها و داخل گونه ‌ها بروز کنند. شناسایی علل دقیق آفت دهان می‌تواند به پیشگیری و درمان مؤثر کمک کند. در ادامه به برخی از علل شایع آفت دهان پرداخته‌ایم: 1. استرس و اضطراب استرس عامل مهمی در ایجاد آفت دهان است. تحقیقات نشان داده که فشار روانی می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند و فرد را برای آفت دهان مستعدتر کند. همچنین، استرس ممکن است موجب رفتارهای ناخوشایندی مانند گاز گرفتن زبان یا داخل گونه‌ها شود که به آفت منجر می‌گردد.   2. کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی کمبود ویتامین ‌هایی نظیر B12، فولیک اسید، آهن، و زینک می‌تواند آفت دهان ایجاد کند. این کمبود ها معمولا با تغذیه نامناسب یا اختلالات گوارشی که جذب این مواد را مختل می‌کنند، مرتبط هستند.   3. مصرف غذاهای تحریک‌کننده: غذاهایی مانند مرکبات، غذاهای تند، نمکین و برخی افزودنی‌ها ممکن است باعث تحریک دهان و ایجاد آفت شوند، به ویژه در افرادی که به این مواد حساسیت دارند.   4. آسیب‌های فیزیکی به دهان گاز گرفتن تصادفی داخل گونه‌ها یا آسیب به لثه‌ها و زبان می‌تواند آفت دهان را بوجود آورد. این آسیب‌ها معمولاً به دلیل خوردن غذاهای سخت یا تیز، استفاده از دندان‌های مصنوعی نامناسب یا مسواک زدن نامناسب ایجاد می‌شوند.   5. تغییرات هورمونی تغییرات هورمونی به ویژه در دوران قاعدگی و بارداری می‌تواند موجب آفت دهان شود. این تغییرات ممکن است بر سیستم ایمنی تأثیر گذاشته و به التهاب و زخم‌های دهانی منجر شوند.   6. اختلالات خودایمنی بیماری‌های خودایمنی مانند لوپوس و کرون می‌توانند منجر به آفت دهان شوند. در این بیماری‌ها، سیستم ایمنی بدن به بافت‌های خود حمله کرده و التهاب ایجاد می‌کند.   7. حساسیت به محصولات بهداشتی دهانی: گاهی اوقات استفاده از محصولات بهداشتی دهانی مانند خمیردندان‌ها یا دهان‌شویه‌ها می‌تواند منجر به حساسیت و ایجاد آفت شود.   8. عوامل ژنتیکی:برخی افراد به صورت ژنتیکی مستعد آفت دهان هستند. اگر سابقه آفت دهان در خانواده وجود داشته باشد، احتمال بروز این مشکل برای شما بیشتر است.   شناخت علل مختلف آفت دهان کمک می‌کند تا اقدامات پیشگیرانه مؤثری انجام دهید و در صورت بروز، بتوانید به سرعت درمان‌های مناسب را آغاز کنید. اگر با مشکل آفت دهان روبرو هستید، توصیه می‌شود با دندان‌پزشک یا متخصص پوست و مو مشاوره کنید تا علت دقیق را شناسایی و درمان مناسب را شروع کنید.  

درمان آفت دهان در خانه

آفت دهان می‌تواند بسیار دردناک و آزاردهنده باشد، اما خوشبختانه درمان‌ های خانگی مؤثری برای کاهش درد و تسریع بهبودی آفت دهان وجود دارد. بسیاری از این درمان‌ ها با استفاده از مواد طبیعی و در دسترس، می‌توانند به بهبود وضعیت کمک کنند. در ادامه، برخی از بهترین درمان‌ های خانگی برای آفت دهان را معرفی خواهیم کرد. 1. آلوئه‌ورا آلوئه‌ورا یکی از بهترین گیاهان طبیعی برای تسکین زخم‌های دهانی است. ژل آلوئه‌ورا خاصیت ضد التهابی دارد و می‌تواند به سرعت درد آفت دهان را کاهش دهد. برای استفاده، کافی است مقداری ژل آلوئه‌ورا را از برگ آن استخراج کرده و مستقیماً روی زخم‌ها بمالید. این کار را دو تا سه بار در روز تکرار کنید تا بهبودی حاصل شود.   2. عسل عسل دارای خواص ضد میکروبی و ضد التهابی است که می‌تواند به درمان آفت دهان کمک کند. عسل با تشکیل یک لایه محافظ روی زخم، از عفونت آن جلوگیری می‌کند و درد را تسکین می‌دهد. برای استفاده، کمی عسل طبیعی را روی آفت دهان بمالید و اجازه دهید که به مدت چند دقیقه باقی بماند.   3. دهان‌شویه نمک و آب یکی از ساده‌ترین و مؤثرترین درمان‌های خانگی برای آفت دهان، استفاده از دهان‌شویه نمک و آب است. نمک خاصیت ضد باکتری دارد و می‌تواند به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کند. برای تهیه دهان‌شویه، یک قاشق چای‌خوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کنید و دهان خود را با آن شستشو دهید. این کار را دو تا سه بار در روز انجام دهید.   4. زردچوبه و آب زردچوبه به دلیل خواص ضد التهابی و ضد میکروبی که دارد، می‌تواند به بهبود آفت دهان کمک کند. برای استفاده، یک قاشق چای‌خوری زردچوبه را در یک لیوان آب گرم حل کنید و آن را غرغره کنید. این درمان نه تنها به تسکین درد آفت دهان کمک می‌کند، بلکه می‌تواند سرعت بهبودی را افزایش دهد.   5. چای سبز چای سبز غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات ضد التهابی است که می‌تواند به کاهش درد و التهاب آفت دهان کمک کند. برای استفاده، کیسه چای سبز را در آب داغ قرار داده و پس از خنک شدن، آن را مستقیماً روی آفت دهان بمالید. این کار را چندین بار در روز تکرار کنید.   6. روغن نارگیل روغن نارگیل دارای خواص ضد میکروبی است که می‌تواند به درمان آفت دهان کمک کند. برای استفاده، مقداری روغن نارگیل را مستقیماً روی آفت دهان بمالید و اجازه دهید که برای چند دقیقه باقی بماند. این روغن می‌تواند به تسکین درد و جلوگیری از عفونت کمک کند.   7. آب ‌لیمو آب‌لیمو دارای خواص ضد التهابی است که می‌تواند به درمان آفت دهان کمک کند. برای استفاده، یک قاشق چای‌خوری آب‌لیمو را در یک لیوان آب گرم حل کنید و آن را غرغره کنید. این کار می‌تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند، اما برای کسانی که زخم‌های دهانی حساس دارند، بهتر است از این روش با احتیاط استفاده شود.   8. مطمئن شدن از مصرف کافی ویتامین‌ها کمبود ویتامین‌ها، به ویژه ویتامین B12، فولیک اسید و زینک، می‌تواند باعث بروز آفت دهان شود. بنابراین مصرف مواد غذایی غنی از این ویتامین‌ها مانند سبزیجات برگ سبز، میوه‌ها، آجیل و غلات کامل می‌تواند به پیشگیری از آفت دهان و تسریع در بهبودی آن کمک کند.   9. برگ ‌های نعناع نعناع خاصیت تسکین‌دهندگی دارد و می‌تواند درد آفت دهان را کاهش دهد. برای استفاده، برگ‌های تازه نعناع را به طور مستقیم روی زخم‌های دهانی قرار دهید یا آب نعناع را با یک پنبه به آفت دهان بمالید.   در کنار درمان‌ های خانگی، رعایت بهداشت دهان و دندان، تغذیه مناسب و جلوگیری از عوامل تحریک‌کننده مانند غذاهای تند و اسیدی می‌تواند به پیشگیری از آفت دهان کمک کند. اگر آفت دهان به طور مداوم بروز می‌کند یا شدید است، پیشنهاد می‌شود با پزشک یا دندان‌پزشک مشورت کنید تا علت دقیق آن شناسایی شود.  

برای آفت دهان چه بخوریم

رعایت تغذیه صحیح می‌تواند به کاهش درد و سرعت بخشیدن به بهبود آفت دهان کمک کند. برخی از غذاها با خواص ضد التهابی و تقویت ‌کننده سیستم ایمنی می‌توانند در درمان آفت دهان مؤثر باشند. در ادامه به معرفی بهترین مواد غذایی برای کمک به درمان و بهبود وضعیت آفت دهان می‌پردازیم. 1. غذاهای غنی از ویتامین B12 ویتامین B12 نقش مهمی در حفظ سلامت دهان و جلوگیری از آفت ‌های دهانی دارد. کمبود این ویتامین ممکن است منجر به بروز آفت شود. برای افزایش میزان B12 در بدن خود، می‌توانید مواردی مانند گوشت قرمز، مرغ، ماهی، تخم‌مرغ و محصولات لبنی نظیر شیر و پنیر را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. این مواد غذایی با تقویت سیستم ایمنی بدن، بهبود زخم‌های دهانی را سریع‌تر می‌کنند.   2. غذاهای حاوی فولیک اسید فولیک اسید یا ویتامین B9 برای سلامت دهان اهمیت زیادی دارد. کمبود این ویتامین می‌تواند منجر به آفت دهانی شود. برای دریافت فولیک اسید، سبزیجات برگی مانند اسفناج و کلم، عدس، نخود، آووکادو و مرکبات را به رژیم خود بیفزایید. این مواد علاوه بر تأمین فولیک اسید، به تقویت سیستم ایمنی بدن نیز کمک می‌کنند.   3. غذاهای غنی از زینک (روی) زینک در تقویت سیستم ایمنی و سرعت بخشیدن به فرآیند بهبود زخم‌ها مؤثر است. برای پیشگیری از آفت دهانی و درمان سریع‌تر آن، مصرف مواد غذایی مانند گوشت قرمز، مرغ، تخم‌مرغ، دانه‌ها و مغزها (مثل تخم‌کدو و گردو) و لوبیا توصیه می‌شود. این خوراکی‌ها با تقویت دفاع بدن، وضعیت دهان را بهبود می‌بخشند.   4. آب میوه‌ها و سبزیجات تازه آب میوه ‌ها و سبزیجات تازه پر از ویتامین‌ها و آنتی ‌اکسیدان ‌ها هستند که به بهبود سلامت دهان کمک خواهند کرد. میوه ‌هایی مثل پرتقال، توت ‌فرنگی، کیوی و فلفل دلمه‌ای سرشار از ویتامین C هستند که برای ترمیم بافت ‌های آسیب ‌دیده مفیدند. مصرف آن‌ها در کاهش التهاب و تسریع درمان نقش بسزایی دارد.   5. ماست و پروبیوتیک‌ ها ماست و محصولات پروبیوتیک مانند کفیر به سلامت دستگاه گوارش و سیستم ایمنی کمک می‌کنند. این محصولات می‌توانند التهاب را کاهش داده و سلامت دهان را تقویت کنند. همچنین، با بهبود فلور باکتریایی دهان، فرآیند بهبودی آفت ‌های دهانی سرعت بیشتری پیدا می‌کند.   6. آب و مایعات سالم مصرف مناسب آب و مایعات می‌تواند از خشکی دهان جلوگیری کرده و تحریک زخم‌ ها را کاهش دهد. نوشیدن کافی آب و مایعات سالمی چون چای سبز و آب ‌میوه‌ های طبیعی باعث حفظ رطوبت دهان شده و احتمال بروز آفت ‌های دهانی را کاهش می‌دهد. این مایعات همچنین درد آفت را کاهش داده و سرعت بهبود آن را افزایش می‌دهند.   7. غذاهای نرم و ملایم در صورت داشتن آفت‌های دهانی، بهتر است غذاهای نرم که به زخم‌ ها آسیب نمی‌رسانند مصرف کنید. سوپ مرغ، پوره سیب‌زمینی، ماست و دسرهای ساده گزینه‌های مناسبی هستند که علاوه بر کاهش درد، فرآیند بهبودی را تسریع می‌کنند.   برای آفت دهان چه قرصی بخوریم؟ درمان آفت دهان بسته به شدت، علت و محل بروز آن می‌تواند متفاوت باشد. در بسیاری از موارد، آفت دهان نیاز به درمان خاصی ندارد و خود به‌خود بهبود پیدا می‌کند، اما در مواقعی که آفت ‌ها بزرگ، دردناک یا مکرر هستند، مصرف برخی داروها و قرص‌ ها می‌تواند به کاهش درد، التهاب و تسریع روند بهبودی کمک کند. در ادامه، مهم‌ترین قرص‌ها و داروهای مناسب برای آفت دهان را معرفی می‌کنیم:  

1. 1. قرص آ-زینک (A-Zinc)

این قرص ترکیبی از ویتامین‌های گروه B به‌ویژه B12، زینک و اسید فولیک است که همگی در کاهش التهاب و پیشگیری از بروز مجدد آفت مؤثر هستند. مصرف روزانه A-Zinc می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن و بهبود سریع‌تر زخم‌های دهانی کمک کند.  

2. 2. قرص ویتامین B12

کمبود ویتامین B12 یکی از دلایل رایج آفت دهان است. در صورت تشخیص کمبود، مصرف مکمل B12 می‌تواند به درمان آفت کمک کند. این ویتامین نقش مهمی در ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده و سلامت عمومی دهان دارد.  

3. 3. قرص فولات (اسید فولیک)

اسید فولیک یا ویتامین B9 یکی دیگر از مکمل‌ هایی است که کمبود آن با بروز آفت دهان ارتباط دارد. اگر آفت‌ها مکرر و همراه با نشانه‌های کم‌خونی باشند، قرص فولات می‌تواند مؤثر باشد. مصرف آن با تجویز پزشک می‌تواند در کاهش عود آفت دهان مفید واقع شود.  

4. 4. قرص زینک (روی)

زینک یکی از عناصر ضروری برای تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهاب است. قرص زینک در درمان آفت‌های مکرر یا مقاوم به درمان بسیار مؤثر است. معمولاً روزانه یک عدد قرص زینک کافی است، اما باید طبق نظر پزشک مصرف شود.  

5. 5. قرص پنی‌سیلامین یا کورتیکواستروئیدها (در موارد شدید)

در موارد نادر که آفت دهان مزمن و مقاوم به درمان باشد، پزشک ممکن است قرص‌های کورتونی مثل پردنیزولون را تجویز کند. این داروها باید حتماً تحت نظر پزشک مصرف شوند، چون مصرف طولانی‌مدت آن‌ها می‌تواند عوارض جانبی جدی داشته باشد.  

6. 6. قرص‌های ضدویروسی (برای آفت‌های ویروسی)

اگر علت آفت، عفونت ویروسی مانند ویروس تبخال باشد، پزشک ممکن است داروهای ضدویروسی مانند آسیکلوویر یا والاسیکلوویر را تجویز کند. این داروها به کاهش شدت و مدت زمان آفت‌های ویروسی کمک می‌کنند.    

چند روز طول میکشه آفت دهان خوب بشه

زمان بهبودی آفت دهان معمولاً به نوع، اندازه، و شدت آن بستگی دارد. به‌طور کلی:   آفت ‌های کوچک (مینور): این نوع از آفت ‌ها شایع ‌تر هستند و اغلب بدون نیاز به درمان خاصی، طی 7 تا 10 روز بهبود می‌یابند. درد ناشی از آن‌ها بیشتر در روزهای ابتدایی شدت دارد و سپس به‌تدریج کاهش می‌یابد.   آفت‌ های بزرگ (ماژور): این آفت ‌ها بزرگ‌ تر و عمیق ‌تر بوده و معمولاً دردناک ‌تر هستند و ممکن است 2 تا 4 هفته طول بکشد تا به‌طور کامل بهبود پیدا کنند. همچنین احتمال دارد که جای زخم نیز به جا بگذارند.   آفت ‌های هرپتی ‌فورم: این نوع آفت‌ها به صورت خوشه‌ ای از زخم‌ های کوچک ظاهر شده و ممکن است در 7 تا 14 روز برطرف شوند، اما معمولاً دردناک‌تر هستند.    

بهترین قطره برای آفت دهان

قطره‌ های دارویی خاص آفت دهان می‌توانند التهاب را کاهش داده، درد را تسکین دهند و روند بهبودی را سرعت بخشند. این قطره ‌ها، که به صورت موضعی استفاده می‌شوند، برای افرادی با آفت ‌های دردناک یا مکرر بسیار مطلوبند. در ادامه، تعدادی از بهترین قطره‌ های موجود برای درمان آفت دهان معرفی می‌شود:   1. آفتین ژل این محصول یکی از معتبرترین داروهای ایرانی برای درمان آفت دهان محسوب می‌شود. آفتین ژل حاوی ترکیبات گیاهی و ضدالتهاب بوده و به شکل غیر نسخه‌ای قابل دسترس است. استفاده موضعی از آن، درد و التهاب ناشی از آفت را در مدت زمان کوتاهی کاهش می‌دهد. توصیه می‌شود روزانه چند مرتبه و مخصوصاً پس از غذا از این قطره استفاده کنید.   2. بنزیدامین (Benzydamine Oral Drops) این دارو دارای خاصیت ضدالتهابی و ضد درد بوده و برای درمان التهاب‌ های دهان، گلو و آفت‌ های دهانی مفید است. استفاده موضعی از بنزیدامین می‌تواند به سرعت احساس سوزش و درد را کاهش دهد و می‌توان از آن به صورت غرغره نیز استفاده کرد.   3. دگزامتازون (Dexamethasone Oral Rinse) برای موارد جدی ‌تر آفت دهان، پزشک ممکن است دهان ‌شویه یا قطره دگزامتازون تجویز کند. این دارو یک کورتیکواستروئید قوی است که به سرعت التهاب و درد را کاهش می‌دهد. اما باید توجه داشت که به دلیل اثرات جانبی ممکن، استفاده از آن باید با مشورت پزشک و در مدت زمان محدود باشد.   4. لیدوکائین موضعی   برای تسکین فوری درد ناشی از آفت دهان، لیدوکائین موضعی یک گزینه مناسب است. این قطره به طور موقتی عصب‌های محیطی را بی‌حس کرده و باعث کاهش سریع درد می‌شود. مصرف این قطره به ویژه قبل از غذا خوردن یا مسواک زدن توصیه می‌شود تا تحریک ناحیه آفت را به حداقل برساند.   5. پروپولیس (عصاره بره موم)   پروپولیس یک ماده طبیعی با خواص ضدالتهابی و ضدعفونی‌کننده است که از کندوی عسل استخراج می‌شود. قطره‌های حاوی عصاره پروپولیس در کاهش التهاب و افزایش سرعت ترمیم زخم‌های دهان موثر هستند و برای درمان طبیعی آفت دهان گزینه‌ای عالی به حساب ‌می‌آیند.